Ετρουσκικό Δαχτυλίδι σκαραβαίος Βελλεροφόντης και Χίμαιρα

Ένα υπέροχο Ετρουσκικό χρυσό δαχτυλίδι με τη μορφή σκαραβαίου, 
στα τέλη του του 5ου π.Χ. αιώνος σε πέτρα από κορνεόλη. 

 
Στην άνω όψη τού σκαραβαίου έχει σκαλίσματα που αποδίδουν την απεικόνιση τού εντόμου. 

 
Το δαχτυλίδι από πλάγια. Ξεχωρίζουν ανάγλυφα τα πόδια τού εντόμου. 

Βρίσκεται στο Μουσείο τέχνης Michael C. Carlos, 
στην Ατλάντα , στην πανεπιστημιούπολη του Πανεπιστημίου Emory. 

Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως κόσμημα
αλλά και ως προσωπική σφραγίδα του ιδιοκτήτη. 
Ένα σύρμα περνάει μέσα από την διάτρηση του λίθου 
και στη συνέχεια τυλίγεται πίσω γύρω από τις άκρες τού δακτυλίου. 
Έτσι μπορεί και περιστρέφεται. 
Από την όλη μορφή του πρέπει να ήταν ένα ενισχυμένο "αποτροπαϊκό φυλαχτό''. 

Έχει τη μορφή σκαραβαίου, που συμβόλιζε στην αρχαία Αίγυπτο την ανάσταση 
ή την εκ νέου γέννηση, καθώς και την μέλλουσα αιώνια ζωή των ένδοξων νεκρών. 

Συμβόλιζε τον θεό Χεπρί. 
Όπως ο σκαραβαίος κυλούσε το σβόλο της κοπριάς,
έτσι και ο θεός Χεπρί μετέφερε κάθε μέρα τον Ήλιο, 
από την Ανατολή ως τη Δύση στον ουρανό. 
Ο θεός Χεπρί, ως ηλιακός θεός, είχε σχέση και μ’ άλλες εκφάνσεις του ήλιου 
όπως ο Ρα, ή Άμμων-Ρα (συγχωνευμένη θεότητα) αργότερα, 
ή τον Ατούμ ή Ατέμ, τον αρχικό ηλιακό δημιουργό. 
Κάποιες φορές μάλιστα ο σκαραβαίος συμβόλιζε τον ίδιο το Ρα. 
Ως σύμβολο είχε εξαιρετικά εξέχουσα θέση στην θρησκεία των Αιγυπτίων. 
Το είδος αυτό τού εντόμου είχε στα πόδια και κεφάλι συνολικά τριάντα προεξοχές, 
οι οποίες συμβόλιζαν τις ημέρες του μήνα. 
Ο Πλούταρχος αναφέρει ότι οι Αιγύπτιοι πολεμιστές φορούσαν σκαραβαίο 
για φυλακτό και για να τους δίνει δύναμη στην μάχη. 
Οι γυναίκες το φορούσαν για να τους χαρίζει γονιμότητα. 
Επίσης ο "σκαραβαίος τής καρδιάς" συνήθως από χρυσό, 
τοποθετούνταν συχνά στις μούμιες ως φυλακτό για την καρδιά τού νεκρού,
συμβολίζοντας την αναγέννηση και την διατήρηση τής καρδιάς στον άλλο κόσμο. 

Αλλά και στην Κρήτη των Μινωιτών περίπου τα ίδια πίστευαν και διαχρονικά. 
Μάλιστα όταν ο Άρθουρ Εβανς (1851-1941) έκανε ανασκαφές στην Κνωσσό 
και άκουσε για τις "γαλατόπετρες" που χρησιμοποιούσαν οι χωρικές τής περιοχής, 
με κατάπληξη διαπίστωσε όταν ζήτησε να τις δει, ότι είχαν σχήμα σκαραβαίου. 
Πέτρινες ή πήλινες, πιστευόταν ότι μαγικά έφερναν γάλα στις λεχώνες. 

Συνήθως ο σκαραβαίος ήταν σε δαχτυλίδια που στην από κάτω πλευρά 
είναι διακοσμημένος με ιερογλυφικά που υποτίθεται ότι έχουν μαγική δύναμη. 

Η Καρνεόλη ή Κορνεόλη, είναι μια λεπτόκοκκη ποικιλία τού ορυκτού χαλαζία. 
Πολύ συγγενής με τον Σάρδιο λίθο. 
Το κοκκινωπό χρώμα της προέρχεται από τον σίδηρο στη δομή τού ορυκτού. 
Θεωρείται θεραπευτικός κρύσταλλος. 
Ενεργοποιεί τις αναλυτικές ικανότητες. 
Προστατεύει από τη ζήλια, το φόβο και τον φθόνο. 
Βοηθά στην αποβολή της θλίψης από τα συναισθήματα. 
Χρησιμοποιείται για να διώξει την απάθεια, την οκνηρία και την παθητικότητα. 
Βοηθά στην αύξηση τής προσωπικής δύναμης, 
φυσικής ενέργειας, συμπόνιας και δημιουργικότητας. 

Στην κάτω επιφάνεια έχει μια εγχάρακτη παράσταση ιππέα σε φτερωτό άλογο 
να φονεύει ένα τέρας με συνδυασμό λιονταριού , κατσίκας και φιδιού. 
Είναι ο Βελλεροφόντης και η Χίμαιρα. 
Η παράσταση ενεργούσε ως αποτροπαϊκή. 
Ήταν πολύ δημοφιλές το θέμα της και έχει αποτυπωθεί σε αρχαιοελληνικά και ρωμαϊκά αγγεία, 
σφραγιδόλιθους, τοιχογραφίες, ψηφιδωτά, ζωγραφικούς πίνακες, 
ανάγλυφα και ολόγλυφα έργα κάθε εποχής. 

 
Αττικό ερυθρόμορφο επόνητρο με τον Βελλεροφόντη να σκοτωνει την Χίμαιρα 420 π.Χ. 

Kατά τον Ησίοδο η Χίμαιρα ήταν κόρη του Τυφώνα και της Έχιδνας. 
Η Χίμαιρα ενώθηκε με τον Όρθρο και απόγονοί τους ήταν το Λιοντάρι της Νεμέας και η Σφίγγα. 
Το τέρας αυτό φέρονταν να το εξέτρεφε ο βασιλιάς τής Καρίας Αμισόδωρος. 
Τελικά, με τη βοήθεια τής θεάς Αθηνάς φονεύθηκε στην Καρία, από τον Βελλεροφόντη, 
που ίππευε το φτερωτό άλογο, τον Πήγασο 
(ο οποίος πετάχτηκε, τη στιγμή που ο Περσέας αποκεφάλιζε τη Μέδουσα, 
από τον κομμένο λαιμό της, ούσης εγκύου από τον Ποσειδώνα). 

Το σχήμα τού σκαραβαίου και η σκηνή από την ελληνική μυθολογία στο πίσω μέρος, 
απεικονίζουν την διαπολιτισμική επαφή τών λαών στην αρχαία Μεσόγειο. 

Οι Ετρούσκοι δανείστηκαν τη μορφή του σκαραβαίου για τις σφραγίδες τους από τους Έλληνες, 
αλλά συνήθως σκαραβαίοι τους είναι πιο διακοσμητικοί από τους αντίστοιχους ελληνικούς. 

Φωτ/φίες από : 
Archaeology, Art and Civilization from the world 
https://www.galleriabazzanti.it/la-chimera/ 
και scholarblogs.emory.edu/ 

Δείτε την Συλλογή μας με Κοσμήματα Σφραγίδα