Θεός Απόλλων - Φοίβος

Μετόπη από τη Βορειοδυτική ζωφόρο του Ναού της Αθηνάς στο Ίλιον VIII (Τροία), του 3ου αιώνα π.Χ. 
Βρέθηκε κατά τις ανασκαφές του Heinrich Schliemann το 1872, 
τώρα βρίσκεται στο Μουσείο Περγάμου στο Βερολίνο της Γερμανίας. 

Ο Απόλλων θεωρήθηκε ο Θεός του Φωτός, και συνδέθηκε με τον ήλιο 
αποκτώντας την επωνυμία Φοίβος που σημαίνει «λαμπρός». 
Κατά τη γέννησή του μια φλόγα φωτός έλαμψε πάνω από το νησί, 
και ιεροί κύκνοι πέταξαν γύρω, και έτσι τα χαρακτηριστικά του συνδέονται με τον θεό Ήλιο. 

Ο ήλιος είναι το κέντρο του πλανητικού μακρόκοσμου, 
όπως η καρδιά του ανθρώπου – ήλιος κι αυτή του ζωικού μικρόκοσμου – 
είναι το κέντρο του ανθρώπινου οργανισμού. 
Όλα περιστρέφονται γύρω από τον βασιλιά - ήλιο - καρδιά του κόσμου. 

Ο Παυσανίας, στην "Περιήγησή" του, αναφέρει αρκετούς βωμούς 
αφιερωμένους στον Ήλιο, κυρίως σε απομονωμένες περιοχές. 
Το κέντρο της λατρείας του στην ηπειρωτική Ελλάδα, 
βρισκόταν στην Κόρινθο που ονομαζόταν και Ηλιούπολις. 
Στην αγορά της Κορίνθου υπήρχαν προπύλαια πάνω στα οποία υψώνονταν δύο άρματα επίχρυσα, 
με τον Φαέθοντα, τον γιό του Ήλιου πάνω στο ένα και τον ίδιο τον Ήλιο, στο άλλο. 

Σημαντικό κέντρο ηλιακής λατρείας υπήρξε το νησί της Ρόδου. 
Ο Κολοσσός της Ρόδου, άγαλμα τεραστίων διαστάσεων
που συγκαταλεγόταν στα επτά θαύματα του κόσμου 
και ο οποίος κοσμούσε την είσοδο του λιμένος των Ροδίων, απεικόνιζε τον Θεό Ήλιο. 

Ο Θεός Ήλιος, στην Ελληνική Παράδοση, 
φέρεται να επικυρώνει, ως υπέρτατος μάρτυς, τους ανθρώπινους όρκους. 

Ο Ηλιος είναι ο πανόπτης οφθαλμός αυτό που εποπτεύει τα πάντα. 
Είναι χαρακτηριστικό πως όταν ο Πλούτωνας απήγαγε την Περσφόνη μόνο ο Ήλιος, 
που τα βλέπει όλα από ψηλά, είδε το περιστατικό, και ενημέρωσε σχετικά την Δήμητρα. 

Φωτοδότης και ζωοποιός σε πολλαπλά επίπεδα φανερά και αθέατα, ο ήλιος,  
η μεγάλη πηγή υλικής και πνευματικής ζωής στον πλανήτη μας. 
Οι μεταμορφώσεις και η εξέλιξη των ουσιών της Φύσης πάνω στην Γη 
είναι αποτέλεσμα της επίδρασης του Ηλίου 
ο οποίος δίνει τον ρυθμό στο πλανητικό μας σύστημα, 
και ζωογονεί την ζωή στον δικό μας γαλάζιο πλανήτη. 

Παλαιοτέρα όμως υπήρχε η πεποίθηση ότι 
ο ορατός ήλιος είναι η αντανάκλαση ενός αόρατου πνευματικού ήλιου, 
πηγής της ζωής, του φωτός της ψυχής και της αλήθειας,
ο παντεπόπτης οφθαλμός του Διός και της Αδράστειας. 

Ο Πυθαγόρας αποκαλούσε Υπεριονίδη τον νοητό ήλιο, και όχι τον φυσικό ήλιο. 
«Ο ήλιος είναι πύρινος», έλεγε ο Ιπποκράτης, «αλλά στο πυρ που κυριαρχεί σε όλα και κυβερνά τα πάντα βρίσκεται η ψυχή και ο νους». 
Ο Πυθαγόρειος ύμνος στον ανατέλλοντα ήλιο βασιζόταν στην ευγνωμοσύνη της καινούργιας μέρας, 
των καινούργιων εμπειριών και της καινούργιας γνώσης. Η σύνδεση με την αέναη πηγή του φωτός και της ζωής, 
προϋποθέτει έξοδο στην φύση, στροφή προς τον ουρανό, και στην συνέχεια στροφή "εις εαυτόν" γεμίζοντας πληρότητα, και φως. 

Ο Πλάτων αναφερει πως οι πρώτοι Ελληνες χαιρετούσαν τον ανατέλλοντα και τον δύοντα Ήλιο. Στους Νόμους (5 – Ι), υποστήριζε πως 
«Όλοι βλέπουν το σώμα του ήλιου αλλά κανένας δεν διακρίνει την ψυχή του. 
Υπάρχουν όμως ελπίδες ότι αυτό που είναι απρόσιτο στις αισθήσεις μας μπορεί να γίνει αντιληπτό μόνο με το νου. 
Και έτσι, ας προσπαθήσουμε να αντιληφθούμε τον ήλιο (…). 
Άσχετα αν η ψυχή βρίσκεται μέσα στον ήλιο και τον χρησιμοποιεί σαν άρμα ή τον σπρώχνει από έξω, 
ή έχει κάποιον άλλο τρόπο, καθένας μας πρέπει να θεωρεί αυτή την ψυχή θεό..» 

Για τον Νεοπλατωνισμό, ο Α - πόλλων είναι το σύμβολο της υψίστης Μονάδας, 
ως «καταστροφέας» του πλήθους των φαινόμενων, 
που συμβολίζει ο έτερος συγκάτοικος του μαντείο των Δελφών, ο χθόνιος Διόνυσος. 
Ο Απόλλων φωτίζει το νου ενώ ο Διόνυσος την καρδιά, και εδώ έγκειται η δημιουργική συνύπαρξή τους 
καθώς και ο αρμονικός συγκερασμός λογικής και συναισθήματος που διαμορφώνουν μια υγιή συνείδηση. 
Αναφέρει σχετικώς ο Πλωτίνος (Εννεάδες V.1.2.) 

«Θεός επίσης είναι και ο Ήλιος, ως έμψυχος, και τα άλλα άστρα, 
αλλά και εμείς, εάν έχουμε κάποιο θείο στοιχείο, στο λόγο τούτο οφείλεται». 

Τέλος για την Ερμητική παράδοση: 
«ο εμπύρειος κόσμος αποτελείται από εν δράσει δυνάμεις όλου του σύμπαντος 
και εκτείνεται από τον κεντρικό ήλιο έως τους άλλους ήλιους, 
οι οποίοι, μαζί με τον δικό μας, όλοι βρίσκονται μέσα στην ίδια σφαίρα έλξης. 
Επί όλων αυτών ο κεντρικός ήλιος ασκεί εποπτεία.» 

Πνευματικά λοιπόν ο Ήλιος με τις ακτινοβολίες του αφυπνίζει τα σπέρματα των Ιδεών 
και γονιμοποιεί τα όντα να ανέλθουν σε ανέλιξη. 
Ο Ρωμαίος φιλόσοφος Μακρόβιος, αναφέρει ότι ο Ήλιος συνιστά την υπέρτατη κοσμική δύναμη, 
και παραθέτει το ακόλουθο Ορφικό απόσπασμα : 
«Οι θεολόγοι πιστεύουν γενικά πως η δύναμη του ήλιου είναι το αποκορύφωμα όλων των άλλων δυνάμεων, 
και τούτο το αποδεικνύουν οι ιερές τελετές τους με την παρακάτω σύντομη προσευχή: 
Ήλιε Παντοδύναμε, πνεύμα και ορμή του κόσμου, φως του σύμπαντος»). 

Δείτε όλα μας τα Κοσμήματα με τον Θεό Απόλλωνα